**PZR tahlilida aniqlanuvchi mikroorganizimlar:
1. Gepatit A, B, C virusi
2. Sitomegalovirus
3. Herpes virusi 1 / 2 turi
4. Epshteyn-Barr virusi
5. Toksoplazma
6. Chlamydia trachomatis
7. Gardnella vaginalis
8. Candida albicans
9. Mycoplasma genitalium
10. Mycoplasma hominis
11. Papilomavirus
12. Trichomonas vaginalis va.b.

? @Labaratoriya_03 ?** @Labaratoriya_01

**Bilirubin – bu qon pigmenti boʻlib, u organizmdagi safroning asosiy tarkibiy qismlaridan biridir. U jigar fermentlari tizimining ishini aks ettiradi. Jigar faoliyati bilan bogʻliq muammolar boʻlganda bilirubin darajasi koʻtariladi. Tashqi jihatdan, u sariq kasaldagi belgilarni namoyon qilishi mumkin. Sariq kasalning barcha belgilari – teri rangining va koʻz oqining oʻzgarishidan tortib peshobning xiralashishi va axlat rangining oʻzgarishigacha barchasi aynan bilirubin darajasining oʻzgarishi bilan bogʻliqligini hamma ham bilmasa kerak. Bilirubinning meʼyoriy almashinuvi jigar va organizmning barcha detoksikatsiya tizimlarining salomatligini bildiradi. Bilirubin darajasini aniqlash uchun biokimyoviy qon tekshiruvi oʻtkaziladi va bevosita va umumiy bilirubinning tarkibi baholanadi. Umumiy bilirubin barcha bilirubinlarni, xususan, ham bevosita, ham bilvosita bilirubinlarni oʻz ichiga oladi. Qonni tekshirishdagi meʼyoriy koʻrsatkich bu umumiy bilirubinning 3,4-20,5 mkmol/l darajadagi konsentratsiyasi hisoblanadi. Bilvosita bilirubinning bevosita bilirubinga nisbati taxminan 3 ga 1 boʻlishi kerak.

?** @Labaratoriya_03

@Werlock_03 open budjetga ovoz bermaganlar shu akkauntga yozing

#Tavsiya Klinik laboratoriya diagnostikasi haqida kitoblar bazasihttps://t.me/labaratoriya_01

**"Boshlaganingda kulishadi, keyin hayron qoladi, keyin so'rashni boshlaydi, keyin san tomonga harakat qiladi, keyin uje sandaka bo'lishni orzu qilishni boshlaydi. Faqat boshlaganingni oxirigacha yetkaz..."

-- Axad Xudayarov**

Qalqonsimon Bezi Gormonlari: Umumiy Ma'lumot
Qalqonsimon bez – inson organizmida eng muhim vazifalarni bajaruvchi bezlardan biridir. Bu bez bo‘yin sohasida, yelkalar orasida joylashgan bo‘lib, uning asosiy vazifasi gormonlar ishlab chiqarishdir. Ushbu gormonlar butun organizm faoliyatini tartibga solishda ishtirok etadi.

Qalqonsimon Bezi Gormonlari:

1. Tiroksin (T4) va Triyodtironin (T3):
   - Qalqonsimon bezning asosiy gormonlari bo‘lib, T4 va T3 gormonlari organizmning metabolizm jarayonini boshqaradi. Ular oziq-ovqatdan olingan energiyani tananing har xil funksiyalari uchun ishlatishga yordam beradi.
   - T4 gormoni T3 gormoniga aylanadi va aynan T3 organizmda faolroq hisoblanadi. Bu gormonlar tananing haroratini, yurak urishini, nerv tizimi faoliyatini va ovqat hazm qilish jarayonlarini tartibga soladi.

2. Kalsitonin:
   - Kalsitonin gormoni organizmdagi kalsiy va fosfor darajasini tartibga soladi. Ayniqsa, suyaklar va tishlar uchun muhim bo‘lib, suyaklarda kalsiy miqdorini oshirish va qonda uning darajasini pasaytirishga yordam beradi.

3. Tirotropin (TTG):
   - TTG gipofiz bezidan ajralib chiqadi va qalqonsimon bezni boshqaradi. TTG miqdori qalqonsimon bezning T3 va T4 gormonlarini qancha ishlab chiqarishi kerakligini tartibga soladi. Agar qalqonsimon bez gormonlari kamaysa, TTG miqdori ko‘payadi va aksincha, qalqonsimon bez gormonlari ortsa, TTG darajasi pasayadi. Shuning uchun TTG darajasi qalqonsimon bez faoliyatining umumiy holatini baholashda muhim ko‘rsatkich hisoblanadi.

Nima Uchun Muhim?

Qalqonsimon bez gormonlari butun tananing normal faoliyatini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega. Ularning yetishmasligi yoki ortiqchasi jiddiy sog‘liq muammolariga olib kelishi mumkin. Gormonlar darajasining o‘zgarishi asosan quyidagi holatlar bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin:

- Gipotireoz: Qalqonsimon bez gormonlarining yetishmasligi. Bu holatda organizm energiya yetishmovchiligini his qiladi, odam charchoq, vazn ortishi, depressiya kabi alomatlarni boshdan kechiradi.
- Gipertireoz: Qalqonsimon bez gormonlarining ortiqchaligi. Bu holatda tanada energiya haddan tashqari ko‘payib, yurak urishi tezlashadi, vazn kamayadi, asabiylik va uyqusizlik paydo bo‘ladi.
- Guatr: Bu qalqonsimon bezning kattalashishiga olib keladigan kasallik bo‘lib, gormonlar miqdorining o‘zgarishiga sabab bo‘lishi mumkin.

Kimlar Diqqat Qilish Kerak?

Qalqonsimon bez gormonlari bilan bog‘liq muammolar odatda genetik omillar, yod yetishmovchiligi, autoimmun kasalliklar va boshqa sabablar tufayli yuzaga keladi. Ayniqsa, ayollar, homiladorlar va qariyalar ushbu kasalliklarning xavf guruhiga kiradi.

Profilaktika va Davolash:

Gormonlar darajasini muntazam tekshirib turish, sog‘lom ovqatlanish, yod yetarli miqdorda iste’mol qilish va stressni boshqarish qalqonsimon bez sog‘ligini saqlashda muhim ahamiyatga ega. Agar bez gormonlari bilan bog‘liq muammolar aniqlansa, shifokor ko‘rsatmasi bo‘yicha maxsus davo usullari qo‘llaniladi.

? @Labaratoriya_03

*? Fakt:*

Statistikaga ko‘ra, laboratoriya tahlillaridagi xatolarning 60% i bemor biomaterial topshirishga noto‘g‘ri tayyorlanish yoki yig‘ish jarayonida yuzaga keladi. Bu esa tahlil topshirish qoidalariga qat'iy rioya qilishning naqadar muhimligini ko'rsatadi.

? @Labaratoriya_03

*?* Siydik kislotasi (Uric Acid)

Siydik kislotasi nima?

Siydik kislotasi — bu organizmda purinlar (DNK va RNKning asosiy komponentlari) parchalanishi natijasida hosil bo‘ladigan chiqindi mahsulotdir. Purinlar ko‘pincha go‘sht, baliq, baklagiller kabi oziq-ovqat mahsulotlarida uchraydi. Tanada purinlar parchalanishi natijasida siydik kislotasi hosil bo‘ladi va buyraklar orqali siydik bilan tanadan chiqariladi.

Siydik kislotasini aniqlash nimani anglatadi?

Siydik kislotasi darajasi ko‘p hollarda buyraklarning filtrlash qobiliyatini, purin almashinuvini va organizmdagi moddalar muvozanatini baholashda qo‘llaniladi. Uning miqdori turli kasalliklar, masalan, podagra va buyrak kasalliklari bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.

Siydik kislotasi me’yori:

- Erkaklar uchun: 210 – 430 mkmol/l 
- Ayollar uchun: 150 – 350 mkmol/l 
- Bolalar uchun: 120 – 320 mkmol/l

Siydik kislotasi darajasining oshishi sabablari:

- Podagra: Siydik kislotasi miqdorining oshishi podagra rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Bu holatda siydik kislotasi bo‘g‘imlarda kristallanib, og‘riq va shishishga sabab bo‘ladi.
- Buyrak kasalliklari: Buyraklar siydik kislotasini samarali chiqarib tashlay olmaganda, uning darajasi oshadi.
- Oqsillarni ko‘p iste’mol qilish: Oqsillar, xususan go‘sht va baliq mahsulotlarini ko‘p iste’mol qilish siydik kislotasining miqdorini oshiradi.
- Metabolik sindrom: Metabolik sindrom, shu jumladan semirish, qandli diabet va arterial gipertoniya siydik kislotasi darajasini oshirishi mumkin.

Siydik kislotasi darajasining kamayishi sabablari:

- Jigar kasalliklari: Jigar faoliyatidagi buzilishlar siydik kislotasining sintezini pasaytirishi mumkin.
- Past purinli dieta: Purinlarga boy oziq-ovqat mahsulotlarini kamaytirish siydik kislotasi miqdorini pasaytiradi.
- Medikamentlar: Ayrim dorilar, masalan, allopurinol va urikozuriklar siydik kislotasining miqdorini kamaytirishi mumkin.

Siydik kislotasi darajasini boshqarish usullari:

- Dietani boshqarish: Purinlarga boy oziq-ovqat mahsulotlarini iste’mol qilishni cheklash, ko‘proq sabzavotlar va mevalarga e’tibor berish.
- Suyuqlik iste’moli: Yetarli miqdorda suv ichish siydik kislotasining buyraklar orqali chiqarilishini yaxshilaydi.
- Sog‘lom turmush tarzi: Chekishni tashlash, spirtli ichimliklarni cheklash va jismoniy faollikni oshirish siydik kislotasi darajasini me’yorda ushlashga yordam beradi.

Siydik kislotasi darajasi organizmning umumiy sog‘lig‘i haqida ko‘p ma’lumot beradi. Shu sababli, uning miqdorini nazorat qilish va tegishli parhezni saqlash orqali sog‘lom hayot kechirish mumkin.

?** @Labaratoriya_03

*?* Mochevina (Urea)

Mochevina (urea) – organizmda oqsillar metabolizmi jarayonida hosil bo‘ladigan chiqindi mahsulotdir. U jigarda hosil bo‘ladi va buyraklar orqali qondan chiqariladi. Mochevina darajasi buyraklarning filtrlash qobiliyatini baholashda muhim ko‘rsatkich hisoblanadi.

Mochevina darajasini o‘lchash:

Mochevina darajasi qon va siydik tahlillari orqali o‘lchanadi. Bu tahlillar buyrak va jigar faoliyatini baholashda yordam beradi.

Mochevina me’yori:
- Qon: 2.8 – 7.2 mmol/l
- Siydik: 330 – 580 mmol/l

Qonda mochevina miqdorining oshishi sabablari:
- Buyrak kasalliklari: Buyrak yetishmovchiligi, glomerulonefrit, pyelonefrit.
- Degidratatsiya: Suyuqlik yetishmasligi tufayli mochevina darajasi oshishi mumkin.
- Yurak yetishmovchiligi: Yurakning qon aylanishini ta’minlay olmasligi buyraklar funksiyasiga ta’sir qiladi.
- Proteinli ovqatlarni ko‘p iste’mol qilish: Oqsillar miqdori ortishi bilan mochevina darajasi ham oshadi.
- Ba'zi dorilar: Ba’zi dorilar (masalan, steroidlar) qonda mochevina darajasini oshirishi mumkin.

Qonda mochevina miqdorining kamayishi sabablari:
- Jigar kasalliklari: Siroz yoki jigar yetishmovchiligi.
- Nefrotik sindrom: Buyraklar orqali mochevinaning siydik bilan chiqib ketishi.
- Oqsillarni yetarli iste’mol qilmaslik: Parhezda oqsillar yetishmovchiligi.
- Homiladorlik: Organizmda suyuqlik miqdorining ortishi tufayli.

Mochevina darajasini boshqarish:
- Sog‘lom ovqatlanish: Oqsillarni me’yorida iste’mol qilish.
- Suyuqlik iste’moli: Yetarli miqdorda suv ichish.
- Shifokor nazorati: Agar tahlillarda normadan chetlanish kuzatilsa, shifokoringiz bilan maslahatlashing va zarur davolanish choralarini ko‘ring.

Mochevina darajasining o‘zgarishi buyrak va jigar faoliyatida muammolar mavjudligini ko‘rsatishi mumkin. Shuning uchun, mochevina darajasi muntazam ravishda nazorat qilinishi kerak.

?** @Labaratoriya_03